Naar de hel van het noorden: een paradijselijke tocht...

de gevaren route: Kampen-Genemuiden-Zwartsluis-Echtenerbrug-Sneek-Boazum-Franeker-Bartlehiem-Dokkum-Earnewâld-Grou-Driewegsluis-Blokzijl-Mandjeswaard-Kampen.

16 vaardagen, 19.8 km/dag
gebruikte kaarten:
Stentec NL Binnen 2013,
Stentec Friesland Binnen 2012
                                                                                    







Hebben we alles???

10 september 2014

's Ochtends moet de boot nog ingepakt worden met de laatste bagage. Daarna moeten we nog water bunkeren. Dat betekent pas rond de klok van één uur vertrekken. We hebben gisteren de plannen gewijzigd: in plaats van naar Meppel en een rondje Overijssel varen we naar Fryslân. De fietsen blijven thuis: Marion heeft teveel problemen met de knie om te gaan fietsen. Maar daarvoor zijn plannen nu juist bedoeld: om er helemaal van af te wijken! We varen met bedekt weer daarom naar Muggenbeet, een soort van thuiswedstrijd dus.


Afgelegde afstand: 33 km, 4 uren varen, 1 brug, 2 sluizen.

11 september 2014
Vanuit Muggenbeet vertrekken we onder een zonnige hemel naar het noorden. De Scherenbrug draait vlot, die in Kalenberg wat minder: als we er al drie minuten liggen zonder enig verkeer toeter ik maar eens naar de wel aanwezige brugwachter. Die had ons niet gezien… Hij excuseert zich en we varen vlot door de brug. In Kuinre moeten we pauzeren vanwege de middagsluiting van de sluis. Daarna varen we door de Linde en de Tjonger naar Echtenerbrug. De haven heeft dit seizoen goed gedraaid, maar de vaste liggers, dat wordt steeds moeilijker. Het toverwoord lijkt: Passanten!
's Avonds een mooie maanopkomst na een fraaie zonsondergang, maar geen noorderlicht gezien (dat was eigenlijk wel een beetje beloofd).

Afgelegde afstand: 33,2 km, 4,6 uren varen, 1 brug, 4 sluizen. Bruggeld Kalenberg: € 2,10, Echtenerbrug € 2,15. Havengeld: € 8,00

12 september 2014
We steken het Tjûkemar over en we doen dat door links langs de dam te varen en ter hoogte daarvan 339 graden te varen. Op die manier komen we precies voor de monding van de Skarster Rien terecht. Jammer alleen dat daar een bootje vaart, waarvoor we moeten uitwijken. Nabij Sneek varen we door allerlei kleine kanaaltjes (waar we nog nooit geweest zijn) richting de Domp. Op de Dolte komen we stil te liggen: een boeren wagen wordt net overgezet met een kabelpontje en het duurt even voordat dit is gebeurd. Dan trekken we op, en missen het vervolg van dit smalle vaarwater, waardoor een stormrondje ons deel wordt. Op het Krûswetter is het een drukte van belang, we hebben wat onduidelijkheden met een huurschip (Simmerskip), maar het gaat allemaal goed.

zo, nu weet je waar we zijn...

In de Domp is de meldsteiger bezet, we kiezen voor box 75 vanwege het uitzicht. De haven ziet er goed onderhouden uit. De douches zijn inmiddels in de prijs inbegrepen: de muntenautomaat werd te vaak gekraakt…

Afgelegde afstand: 26,3 km, 3,2 uren varen, 1 brug. Havengeld: € 14,60



13 september 2014
Voordat we Sneek verlaten, moeten we eerst de voorraden aanvullen. We hebben bedacht dat er vanavond een potje gekookt gaat worden, dus dat wordt kip-cola klaarmaken. Terug op de boot bedenkt Johan ineens dat er geen brandstof voor onder de kookpot aanwezig is. Dat wordt dus lastig, maar gelukkig: een tweede wandeling naar de supermarkt levert een zak ovengedroogd haardhout op en daar kun je prima op koken! Na de douche volgt een korte, maar leuke vaartocht via de Dompsluis om Sneek heen naar de Zwette. In Skarnegoutum staat een mooi oud en zeer groot pand te koop, met een fraaie tuin tot aan het water. We varen verder door het vlakke Friese land en arriveren om even over enen in Boazum. We meren aan het steigertje van de Marrekrite bij de spoorbrug.

ons idee van "buitenkeuken"...

Daar begint Johan rond drie uur met de voorbereidingen voor het koken: de driepoot wordt opgezet en het vuurtje in de vuurschaal brandt al spoedig, aangewakkerd door een stevig oostenwindje. Na enige tijd is er voldoende temperatuur in de pan om de kippenbouten goed dicht te schroeien, waarna de aardappeltjes (een halve kilogram, door Marion in blokjes gesneden), de groenten (roerbakgroente, 400 gram), een blikje cola en een flinke hoeveelheid tomatenketchup in de pan gaan. Zo, deksel er op, en sudderen maar. Na ongeveer twee uren sudderen en af en toe omscheppen vraagt Johan zich af waar de spatel is gebleven. Nou, die zwemt in de sloot… Maar gelukkig kan die gered worden! Eigenlijk ook een beetje dom, dat koken op een Marrekritesteigertje met alleen maar water om je heen en een spatel die niet wil drijven! Het eten smaakt voortreffelijk, en we houden er een maaltijd voor de volgende dag aan over. En het leuke is dat de steiger er helemaal niet onder te lijden heeft: het vuurtje brandt lustig in een vuurschaal op hoge poten!
Opvallend is trouwens dat de straat daar nog steeds eindigt op een grote hoop stenen en twee schrikhekken…

Afgelegde afstand: 8,5 km, 1,5 uren varen.

14 september 2014
Na het "kookgeweld" van gisteren varen we verder door het mooie Friese land. Overal aan de horizon heeft ieder dorpje zijn of haar eigen kerktoren en het is een sport te raden welk dorp bij welke toren hoort. Wiuwerd is niet zo moeilijk en de toren van Tzum is ook heel kenmerkend. Maar die van Rien lijkt sprekend op die van Boazum (allebei van het type zadeldak)… In een traag tempo gaan we richting de verzakte brug van Wjelsryp, verzakt door een te zwaar beladen wagen achter een trekker… jaren geleden al weer, maar al bij Boazum staat een waarschuwingsbord dat de brug nog maar een doorvaarthoogte van 2,40 meter heeft. Als dat zo is, hebben wij een nog lager schip dan we al dachten: we houden nog zeker een centimeter of vijf over als we de brug passeren. Ook onze achterbuurman heeft er geen probleem mee en uiteindelijk ontmoeten we deze weer bij de Kaatsveldse Brug in Franeker. We maken een babbel, vertellen van de zegeningen van het zonnepaneel en over die sukkel die ons met hoge snelheid op de Franeker Vaart moest passeren met z'n overgemotoriseerde slagroomklopper. We meren na de pauze achter de Stadsherberg. We ontdekken ook dat je hier eigenlijk altijd moet bellen om de brug geopend te krijgen…

Afgelegde afstand: 17,6 km, 2,2 uren varen, 3 bruggen. Bruggeld Easterlittens € 1,00, Winsum: € 1,00. Havengeld Franeker: € 9,00.

15 september 2014
Met het mooiste weer van de wereld opgestaan. Boodschappen bij de nieuwe AH in Franeker en vervolgens water bunkeren. Daarna de Kleiroute op, met de bedoeling onderweg ergens een overnachting "in de wildernis" te doen. Vlak voor Berlicum vinden we een plek die verplaatst is, en nu vlak tegen een brug aan ligt. We nemen de volgende: een niet-Marrrekriteplek vlak voor de Wierstersyl. (zie de plaatjes, die heb ik van de Wierster website gehaald). Mooi rustig, met Wier vlak naast ons en bankjes op de  kant en het zicht op de sluis. Bij de sluis is nog wat bijzonders: er is een soort van vistrap aangebracht, waardoor de vissen van de ene kant van de sluis naar de andere kunnen zwemmen dankzij een ingenieus systeem.

Wierster Syl

Vanaf Berlicum is het voor ons nieuw vaarwater: pas een jaar of twee geleden werd de noordelijke elfstedenroute geschikt gemaakt voor de recreatievaart. En omdat wij vorig jaar zo nodig die andere nieuwe vaart moesten bevaren, zijn we hier nog niet geweest...

Afgelegde afstand: 12,5 km, 1,6 uren varen.







16 september 2014
Mooie vaartocht met een heel korte afstand. De nieuwe ligplaats was nog mooier dan de vorige, en we kregen daar dezelfde buren als op de voorgaande plek. Mensen uit Oentsjerk met een hele mooie Grouwster Vlet. 

bij Oude Leije

We ontdekken ze op het terras van het Graauwe Paard in Ouwe Syl, zoals Oude Bildtzijl hier heet. Een mooi dorp in het "hoge noorden",  waar de mensen nog op een bijzonder prettige wijze met elkaar omgaan. We drinken er wat na een wandeling door het leuke dorpje, dat vroeger aan zee heeft gelegen (de zeesluis is na een restauratie weer helemaal in tact) en besluiten dat we hier een nacht extra zullen blijven, want dat biedt de mogelijkheid om er ook te eten. Het is overigens erg druk in de omgeving: er wordt volop geoefend door helicopters en diverse straaljagers, tot diep in de avond.

Afgelegde afstand: 10,8 km, 1,7 uren varen, 1 sluis.



17 september 2014
De temperaturen in deze vakantie zijn ongelooflijk! Vandaag wordt het zelfs 29 graden, de zon schijnt volop en het is maar goed dat er een klein briesje staat. Vandaag wandelen we naar de wereldstad Vrouwbuurstermolen. Of is dat nou de naam van de weg waaraan we op het terras genieten van een zogenaamd KAB-je: eerst koffie met appelgebak, en dan na een tijdje een pilsje. We kunnen eens even nadenken over de reden van de rood-witte palen bij het eind van de bebouwde kom ('t lijken wel spoorbomen).

schilderachtig "Ouwe Syl"

En er is volop gelegenheid om kastanjes te zoeken: er liggen er al genoeg. Maar dat laten we graag aan een andere gast over! Op de wandeling terug ontdekken we de reden van de rood-witte palen: ze verwijzen inderdaad naar een spoorlijntje dat hier ooit de weg overstak: in het wegdek is met gele klinkertjes het vroegere tracé aangegeven en het woonhuis even verder op is een station geweest. Bij de voordeur ligt nog een wissel in het land.
Die avond voeren we ons eerdere plan uit: eten bij het Graauwe Paard, op het terras aan de sluis. We genieten van een overheerlijk diner, en wandelen daarna rustig terug naar ons scheepje, dat is afgemeerd bij de fietsbrug van Oude Leije. Al van verre zien we het kleine lampje op het dak van het stuurhuis.

18 september 2014
Vandaag zullen we onder het wereldberoemde bruggetje van Bartlehiem doorvaren, zo is het plan.

Hèt bruggetje...

We vertrekken voor ons doen vrij vroeg (rond kwart over negen, wij zijn luie watersporters...). We moeten bekennen dat we die noordelijke hel eigenlijk een paradijs vinden. Zou dat van de mooie temperaturen komen, en het mooie weer? In elk geval schuift een aantrekkelijk landschap aan ons oog voorbij, maar beseffen we gelijktijdig dat het hier 's winters erg bar kan zijn: nergens (behalve die 150 meters in Oude Leije) gaat het vaarwater door een dorpje, overal is het vrijwel leeg. Dat moet echt een hel zijn als het stevig wintert: alles wit, geen blaadje aan een boom, harde oostenwind en dan, bij een stevige vorst op weg naar Dokkum... Je krijgt vanzelf bewondering voor de stoere mannen en vrouwen die dit op de schaats doen! Om half elf doen we wat we van plan waren: onder het bruggetje de Dokkumer Ee in. We nemen middagpauze aan de aanlegplek LM01 in de Ee, en arriveren rond half twee in het welkbekende Dokkum, waar we meren in de Admiraliteitshaven. We maken een rondje door de stad en borrelen aan boord.

Afgelegde afstand: 22,2 km, 3,2 uren varen, 5 bruggen, 1 sluis.

19 september 2014
Omdat we er al zo vaak hebben gelegen, besluiten we om te vertrekken en naar Zwaagwesteinde te varen. Eigenlijk bedoelen we: ergens in "the middle of nowhere", in de Petsleat of zo. We halen water en varen via de Alde Lunen en het Oud Dokkumer Diep naar de Swemmer.

dronken schoorsteen (?)

Swimmersheech

Op de Alde Lunen varen we achter een Doerak die helemaal alleen op de wereld is: al slingerend vaart een tweetal dames met ongeveer alle snelheden die ze kunnen verzinnen het meanderende riviertje af, we krijgen vrijwel geen kans om het ding in te halen. Maar de vaartocht en het landschap vergoeden veel: het is een erg mooi vaarwater! Zo zie je maar: ook het derde nieuwe watertje is weer erg mooi! Uiteindelijk meren we af bij de boze buurman: op LM 07, nabij Swimmersheech, ligt een meneer gemeerd die heel erg boos is omdat Marion zijn hulp bij het afmeren afwijst. Ach...
We ergeren ons aan een stel jongetjes dat verder op bij de brug van allerlei kwattenkwaad loopt uit te halen: vlak naast passerende boten van de burg afspringen, de wegwijzers molesteren.

Afgelegde afstand: 17,7 km, 2,2 uren varen, 1 brug.

20 september 2014
We worden wakker in een kleine wereld: het is behoorlijk mistig en we moeten wachten op beter zicht. Maar even over elf uur vertrekken we dan toch en zetten onze reis voort. De bedoeling is om naar het Holstmar te varen, nabij Earnewâld. Dat lukt ons ook, en rond half vier meren we aan een steiger in het Holstmar met zicht op Leeuwarden en de vaart op het PMK. Onderweg passeren we De Pein (Opeinde), waar het dorpsfeest, dat eens in de drie jaren wordt gevierd, in volle gang is. Vanaf de boot zien we allerlei landen voorbij schuiven... Op het Holstmar maken we een babbel met een meneer die aan het uitproberen is of motorbootvaren een geschikte wijze van tijdspassering is. We hebben al snel door dat hij niet bekeerd behoeft te worden: hij geniet volop! Zijn wederhelft maakt foto's, en de wijze waarop zij bezig is doet vermoeden dat dit niet de doorsneekiekjes zijn, maar foto's met heel veel oog voor detail.

Afgelegde afstand: 34,3 km, 3,8 uren varen, 1 brug.

21 september 2014

Grou

Vandaag begint officieel de herfst. Dat zullen we weten ook! De zon neemt even vrij, de temperatuur is relatief hoog en de wind wakkert stevig aan. 's Ochtends staat er al een krachtje vier, maar in de loop van de middag zwelt dit aan tot zeven Beaufort. De zeilers van de Valkenklasse hebben een evenement vanwege het 75 jarig bestaan van hun scheepstype en we zien erg mooie exemplaren. Het feest wordt gesponsord door de plaatselijke zeilmakerij, die met het molentje. We hebben een probleem met de stroom: onze accu is leeg en we kunnen niet meer bij ons drinkwater, hebben noch een koelkast, noch een toilet. Kortom: we moeten wel naar een reparatiebedrijf. Maar het is zondag, dus dat gaat niet werken... We meren maar in de Hellingshaven, waar een meneer zo vriendelijk is om ons even te helpen: er staat een behoorlijke wind. Een tijdje later gaat het ook behoorlijk fout: een huurschip loopt binnen, maar de schipper raakt de macht over zijn roer kwijt, ramt eerst het enen en daarna het andere schip. Dat tweede schip houdt daar een forse schade aan over. Naar detail: Vorig jaar is hetzelfde schip op de zelfde plek ook al aangevaren en de schipperse vertelt dat ze nu maar hebben besloten daar niet meer te meren. Om te vieren dat we een probleem hebben, eten we maar buiten de deur. De mixed grill van Mio Amore smaakt uitstekend.

Afgelegde afstand: 5,8 km, 0,8 uren varen. Havengeld: € 12,00

22 september 2014
Met maar 4,4 volt in de lichtaccu varen we naar de Schiffart, om eens te zien of we daar wat hulp kunnen krijgen. De accu wordt aan een zware lader gelegd, en wij besluiten dat we maar eens weer even een wandeling moeten maken.

accu-vuller...

Bij De Schiffart aan de steiger

Grou doet z'n naam wel eer aan: geen zon te bekennen en een wat gematigde temperatuur, zeker gelet op waaraan we gewend waren geraakt. We halen boodschappen en 's avonds gaan we maar weer uit eten. Dit keer gaan we op weg naar de Italiaan, die er - zo blijkt - niet meer is. Het heet nu: De Kade en je kunt er voortreffelijk eten. Alleen: het eten van Marion is koud. Maar dat is geen enkel probleem: ze krijgt een volledig nieuwe maaltijd geserveerd met daarbij duizend excuses van de eigenaar. Dat hebben we elders ook wel eens anders meegemaakt! Klasse! We hebben er geweldig lekker gegeten.

Gelukkig lijkt het er op dat de accu niet defect is, maar we besluiten wel dat we voorlopig steeds aan de stroom zullen gaan liggen, totdat dit probleem opgelost is.

Afgelegde afstand: 0,1 km, 0,1 uren varen.

23 september 2014
Met matig zicht en vrij lage temperaturen varen we in de richting van Heerenveen, de Engelenvaart en de Driewegsluis. De tocht gaat via de Kromme Knillis, we hebben gehoord dat de Weidlânbrêge in Akkrum gestremd is. Vlak voor ons vertrek krijgen we dat bericht ook bevestigd via de vaarwegberichten, die alle dagen binnenkomen op het mobieltje. Ook de brug van Oude Schouw wordt nog steeds beperkt bediend, nadat daar een schip tegen aan gevaren is. Vlak voor die brug gaan wij bakboord uit, de Kromme Knillis op. Omdat er een stremming is, hoeven we bij de Meinesleatbrêge niets te betalen. Zo hobbelen we verder, over het Deel, door de Engelenvaart, en de Tjonger naar de Driewegsluis. Onderweg doet de marifoon weer goede diensten met het oproepen van de bruggen voor een opening. Rond half drie komen we op de plaats van bestemming aan, en een tijdje later zitten we op het terras van het Paviljoen bij de Driewegsluis te genieten van onze bekende versnapering: koffie met appelgebak. 's Avonds kijken we naar de konijnen die hier op het eiland hun woonplek hebben. Ook worden de vele vogels van de Rottige Meenthe bekeken. Superplekje!

Afgelegde afstand: 41,1 km, 5 uren varen, 6 bruggen. Havengeld: € 8,00

24 september 2014

de entrée van Blokzijl

Om tien over tien gaan we anker op, met als einddoel voor deze dag Blokzijl. Het logboek vermeldt geen zon en slecht zicht met af en toe regen. Rare gewaarwording, na zoveel mooi weer in deze vakantie! Toch mag het de pret niet drukken: de vaartocht vanaf de Driewegsluis is mooi en laat ons het landschap van de Wieden zien. We zien helaas het licht van de Scherenbrug op dubbel rood gaan: het is exact 12 uur! Toch blijft het een erg vreemde zaak: een automatische brug die middagpauze houdt, en dan ook nog eens tien minuten te laat weer aan de slag gaat. En als je dan belt, dan zeggen ze doodleuk dat je nog maar een keer door het detectie-oog moet varen... rare jongens, die Overijsselnaren...
Even na half drie komen we aan in Blokzijl, althans, in de havenkom. Drie kwartier eerder leggen we al aan aan de steiger bij het hotel Kaatje bij de Sluis, maar het duurt bijzonder lang voordat er leven in de brouwerij komt. Werkoverleg daar in het sluiswachtershuisje... En bovendien: het klettert van de regen!



Afgelegde afstand: 19 km, 2,3 uren varen, 3 bruggen, 2 sluizen. Havengeld: € 9,00



25 september 2014

zonsondergang bij de Mandjeswaard

Vandaag doen we rustig aan: de vaartocht die ons nog van de thuishaven scheidt kan gemakkelijk in één dag gevaren worden, en wij hebben besloten er wel twee dagen voor uit te trekken. Dus eerst nog eens een behoorlijke wandeling door het mooie Blokzijl, een lekker bakje kibbeling bij de visboer op de Zeedijk en dan, om tien over half drie maar eens vertrekken. Er staat een stevige wind uit noord-noordwestelijke richting (kracht 5), het is zwaarbewolkt en het zicht is goed. De temperatuur is ook goed, wat boven normaal voor de tijd van het jaar. Vanwege de wind kiezen we voor een route via de Beulaker, en vlak voor de Ronduite wordt het toch nog even ruig. Op de Aremberger Gracht is het rustig, verstild. We varen langs een verlaten aanlegplek en na de schutting door de sluis gaan we stuurboord uit, richting het Scheepvaartgat en de Mandjeswaard. Om tien over zes meren we in een druilerig regentje aan de aanlegplek Mandjeswaard. 
We zien dat de schipper van de Havanha niet alleen cocktailprikkertjes is vergeten, maar ook het reclamebord van de boerderij daar in de buurt heeft gejat voor zijn eigen doeleinden. Vreemde figuur...

Afgelegde afstand: 26,8 km, 3,1 uren varen, 2 bruggen, 1 sluis.

26 september 2014
Met slecht zicht, regen en een temperatuur van slechts 15 graden varen we naar de Ganzensluis, waar we vlot doorheen geholpen worden. Dan is het stuurboord uit de IJssel op. En iedere keer is het weer verbazingwekkend hoe snel de stroom je meeneemt naar de haven. Een kilometer of twee stroming loopt er altijd wel! Na een krappe kilometer gaat het weer bakboord uit en varen we onze vertrouwde ZC-haven weer binnen. We hebben een prachtige vakantie gehad, met erg veel mooi weer en een nat einde!

Afgelegde afstand: 8 km, 1 uur varen, 1 sluis.


In totaal hebben we in deze vakantie 317 km. afgelegd in 39,9 uren, waarbij we 27 bruggen en 9 sluizen zijn tegengekomen. Hiervoor hebben we 55,3 liter diesel verstookt, een gemiddelde van 1,39 liter per uur.